Eskişehir’in Çifteler ilçesinde tarımla uğraşan bir çiftçi, ayçiçeği tarlasında beklenmedik bir manzarayla karşılaştı. Tarlanın ortasında, yaklaşık 20 metre derinliğinde ve 5 metre çapında bir obruk oluşmuştu. Son yıllarda Türkiye’nin farklı bölgelerinde sıkça görülmeye başlayan bu doğa olayı hem çiftçileri hem de yetkilileri endişelendiriyor. Eskişehir’de yaşanan bu üçüncü obruk, Konya’dan sonra Eskişehir’i de obruk tehlikesiyle yüz yüze bırakmış durumda.
ESKİŞEHİR (İGFA) - Çifteler ilçesi kırsalındaki Sadıroğlu Mahallesinde çiftçilik yapan Erkan Ceylan, tarlasındaki damla sulama ekipmanlarını toplamak için gittiğinde, ekipmanların bir kısmının eksik olduğunu fark etti. Tarlayı incelediğinde ise yerin derinliklerine açılan dev bir obruk gördü. "Ayçiçeği biçim dönemi de geldi. Fark etmeseydik biçerdöveri bile içine çekebilirdi." diyen Ceylan, durumu yetkililere bildirerek hemen önlem alınmasını sağladı.
İl Tarım ve Orman Müdürü Ender Muhammed Gümüş, bölgede inceleme yaptıktan sonra Eskişehir’de bilinen üçüncü obruğun oluştuğunu söyledi. Obrukların özellikle çok su isteyen tarım ürünlerinin sürekli olarak sulanması sonucunda yer altı sularının aşırı kullanımından kaynaklandığını belirtti.
OBRUKLAR NEDEN OLUŞUYOR?
Peki, obruklar neden bu kadar sık görülüyor? Jeoloji Mühendisleri ise, obruk oluşumlarını şu şekilde açıklıyor:
"Obruklar, yer altı sularının aşırı şekilde kullanılmasıyla yer altındaki boşlukların çökmesi sonucu oluşur. Türkiye’nin obruk riski yüksek bölgeleri, özellikle Konya Kapalı Havzası ve çevresindeki illerde bulunuyor. Bu bölgelerde, tarım faaliyetleri yer altı sularına bağlı olduğu için su kaynakları aşırı tüketiliyor. Yeraltı su seviyesinin düşmesiyle birlikte kireç taşı gibi eriyebilen kayaçlar üzerindeki toprak katmanı çökmeye başlıyor. Yani obruk, yer altındaki boşluğun üstündeki toprağı taşıyamadığı noktada meydana geliyor."
SU KAYNAKLARININ AŞIRI KULLANIMI VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Uzmanlara göre, obruk oluşumunda sadece tarımsal sulamanın aşırı kullanımı değil, iklim değişikliği de önemli bir faktör. İklim değişikliği nedeniyle yağışların azalması, yer altı su kaynaklarının beslenmesini yavaşlatıyor. Bu da yer altındaki boşlukların daha hızlı oluşmasına zemin hazırlıyor. Özellikle Konya ve Eskişehir gibi iç bölgelerde, kuraklık riskinin artması ve yer altı sularının yetersiz kalması, obruk tehlikesini daha da artırıyor.
PLANLI TARIM VE SU YÖNETİMİ
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu tür olayları önlemek amacıyla yeni bir strateji geliştirdiğini belirten İl Tarım ve Orman Müdürü Gümüş, su kısıtı olan bölgelerde planlı üretim desteği verileceğini açıkladı. Bu destekle, özellikle çok su isteyen ürünlerin ekimi kontrol altına alınacak ve çiftçilere su yönetimi konusunda eğitimler verilecek. "Suyumuzu idareli kullanacağız, böylece obrukları daha fazla görmeyeceğiz" diyen Gümüş, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi ile hem çiftçilerin gelirlerinin korunacağını hem de doğa olaylarının önüne geçileceğini vurguladı.