İSTANBUL (AA) - UĞUR ASLANHAN - Türkiye genelinde konut satışları yılın ilk yarısında 2017'nin aynı dönemine göre yüzde 1,3 düşerek, 646 bin 32'ye geriledi. Sektör temsilcileri, ilk yarıdaki düşüşe rağmen hazirandaki yüzde 22,4'lük yükselişte en büyük etkenin kamu bankalarınca verilen düşük faiz olduğunu bildirdi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı, haziran ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre ülke genelinde haziranda 119 bin 413 konut satışı gerçekleştirildi. Geçen ay satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 0,2 gerilerken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22,4 artış gösterdi.
Söz konusu artışta en büyük etken, kamu bankalarının 10 Mayıs itibarıyla konut kredisi oranlarını yüzde 0,98'e düşürmesi oldu. Hükümet tarafından hayata geçirilen KDV ve tapu harcı indirimleri ile de sektörün başlattığı indirim kampanyası artışa katkı sağladı.
Yılın ilk yarısında 2017'nin aynı dönemine göre Türkiye genelinde konut satışları yüzde 1,3 düşerek, 654 bin 363'ten 646 bin 32'ye geriledi.
Sektör temsilcileri, haziran ayına ilişkin konut satış istatistiklerini AA muhabirine değerlendirdi.
'Düşük faizin faydasını bir kez daha gördük'
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas, Türkiye genelinde haziranda 119 bin 413 adet konut satışı gerçekleştiğini belirterek, yüzde 22,4'lük artış yaşandığını, bu artışta, 15 Mayıs-30 Haziran'da yapılan konut kampanyasının etkili olduğunu söyledi.
Konut alıcısının ve yatırımcıların, yüzde 0,98 faiz oranına ek sunulan yüzde 5 peşinat ve yüzde 20 indirim fırsatını iyi değerlendirdiğini ve özellikle kredili konut satışlarında artış yaşandığını dile getiren Elmas, şunları kaydetti:
'İpotekli satışlara baktığımızda da 47 bin 648 konut satışıyla 2017 Haziran'a göre yüzde 35 artış yaşanmış. Mayıs ayı ipotekli satışlarıyla karşılaştırdığımızda yüzde 29'luk bir yükseliş, birinci el satışlarında da yaklaşık yüzde 3'lük bir artış söz konusu. Faizler psikolojik sınır olan yüzde 1'in altına inince ev alma talebini erteleyen vatandaşların ve yatırımcıların harekete geçtiğini bu yaptığımız kampanyayla beraber bir kez daha görmüş olduk. Kamu ve özel bankalar elini taşın altına koyarak konut kredisi faiz oranlarını yüzde 1'in altına muhakkak çekmelidir.'
'2018'de yabancıya satışta rekor kesin gelecek'
Elmas, yabancıya konut satışının rekor seviyesinde artarak devam ettiğini belirterek, 2017 Haziran'a göre geçen ay yüzde 7 artışla 2 bin 60 adet konut satışı gerçekleştiğini söyledi.
Yabancı yatırımcının Türkiye'ye ilgisinin her geçen gün arttığını vurgulayan Elmas, '2018 yılını rekor konut satışıyla kapatacağımızı düşünüyorum. Ülkemize çok ciddi döviz girdisi sağlayan yabancıya konut satışını artırmamız şart. Yabancı yatırımcı vatandaşlık hakkına 1 milyon dolarlık gayrimenkul aldığında kavuşuyor. Gayrimenkul sektörü olarak bizler bu rakamın 300 bin dolar civarına düşürülmesini talep ediyoruz.' diye konuştu.
Elmas, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde inşaat ve gayrimenkul sektörünün çok yakından tanıdığı bir isim olan Murat Kurum'un Çevre ve Şehircilik Bakanı olarak bulunmasının sektöre yeni ufuklar açacağını vurguladı.
Gayrimenkul sektörü olarak yeni dönemde hükümetten ve Kurum'dan beklentileri bulunduğunu ifade eden Elmas, 'Bunların bazıları; konut sektörüne özel 10 milyar liralık KGF paketinin ivedilikle devreye alınması, sektörün kredilendirilmesi ve menkul kıymetleştirmenin yaygınlaştırılması için Emlak Bankası'nın aktive edilmesi, 31 Ekim'de sona erecek yüzde 8 KDV teşvikinin kalıcı hale getirilmesi ya da en azından yıl sonuna kadar uzatılması, yeni inşa edilen konut veya iş yerlerinin ilk satışında tapu harcı oranının binde 1'e indirilmesi' şeklinde konuştu.
'Konutta rekor için faizler tekrar düşmeli'
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, konut kredisi faiz oranının, gayrimenkul sektöründeki durgunluğun ana sebeplerinden biri olduğunu belirterek, kamu bankaları ile inşaat sektörünün güç birliği yaparak başlattığı düşük faiz odaklı kampanyanın satışları artırdığını söyledi.
Haziran ayının seçim süreci, ramazan ayı ve yaz tatilinin başlaması dönemine denk gelmesine rağmen satışların ciddi manada arttığını dile getiren Durbakayım, 'Aylık bazda gerçekleşen 119 bin 413 adetlik satışın yüzde 39,9'unun ipotekli satışlardan olması, konut alıcılarının düşük faizi tercih ettiğini işaret ediyor. Ancak bu oran beklediğimiz seviyenin altında gerçekleşti. Küresel krizin yaşandığı 2008'den sonraki 4 yıl içinde gerçekleşen ipotekli satışların toplam satışlar içindeki payı yüzde 40'ın üzerinde gerçekleşmişti.' dedi.
Durbakayım, konut ihtiyacı halen çok fazla olmasına rağmen faizlerdeki aylık bazda yüzde 1,4 seviyelerindeki yüksek oranın alım kararlarının ertelenmesine neden olduğunu bildirdi.
İpotekli satışların ilk çeyrekte yüzde 45 azaldığına dikkati çeken Durbakayım, faizlerin yüksekliğinin ötesinde bankaların kredi verme şartlarında zorlayıcı davranmalarının da ipotekli satış oranlarının dip seviyelere inmesine neden olduğunu aktardı.
Durbakayım, faizlerin en düşüğünün tekrar yüzde 1,38'e yükselmesine değinerek, 'Faizlerin daha da yükselmesi, ekonominin dinamosu olan inşaat sektörüne sarsıcı bir darbe indirmek anlamına gelir. Yüksek faiz oranları, alımlar üzerinde baskı yaratırken konut üretimindeki maliyetleri de artırmaktadır.' diye konuştu.
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22'lik artışın sektör açısından umut verici olduğunu belirterek, ancak ilk 6 aylık rakamlara göre geride kaldıklarını söyledi.
Faiz indiriminin yanı sıra hükümetin sunduğu teşviklerin ve düzenlemelerin bu satışta önemli etkisi olduğunu dile getiren Tavukçuoğlu, faizlerin yeniden yüzde 1'in altına indirilmesini odak noktalarına aldığını bildirdi.
Tavukçuoğlu, '2017'nin rakamlarını yıl genelinde geçmemiz konut faizi ve arz-talepteki dengesizlik konularının gündeme alınması gerekiyor.' dedi.
'Yüksek döviz kuru yabancıların iştahını kabartıyor'
Nuhoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nuhoğlu, konut kampanyasının haziran sonuna kadar uzatılmasının bu artışta etkili olduğunu belirterek, yüzde 20 indirim avantajı, KDV ve tapu harçlarındaki indirim ve bankaların kredi faizlerini yüzde 0,98 oranına düşürmesinin konut alıcısını harekete geçirdiğini söyledi.
Özellikle ipotekli konut satışlarında geçen yılın aynı dönemine göre artış yaşanmasının düşük kredi faizinin önemini doğruladığını aktaran Nuhoğlu, 'Yabancıya satışlarda da haziranda geçen yılın aynı dönemine göre artış var. Buradan yüksek döviz kurunun yabancı yatırımcının iştahını kabarttığı yorumunu çıkarıyoruz.' dedi.
Fuzul Grup Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Akbal, hükümetin seçim öncesi aldığı ekonomik tedbirlerin konut sektöründe yüzleri güldürdüğünü belirterek, düşük faizin de sayesinyle satışlarda yüzde 20'nin üzerinde artış yaşandığını aktardı.
Akbal, 'Konut satışlarını kuşkusuz artıracak bu tür teşviklerin aslında biz sürmesini istiyoruz. Nitekim açıklanan teşvikler bekleyen talebi ve kararsızları harekete geçirmiş oldu, istatistikler tam olarak bunun yansıması.' diye konuştu.
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, haziranda çok ciddi artış yaşandığını belirterek, faizlerin tekrar düşmesinin ve teşviklerin sürmesinin yüksek satış rakamının sürmesini sağlayacağını söyledi.
'Gelecek aylarda daha güzel olacak'
Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt, yapılan kampanya ve desteklerin meyvelerini almaya başladıklarını belirterek, özellikle konut kredilerinin düşürülmesinin çok önemli etkisi olduğunu vurguladı.
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,6 artarak 57 bin 64 olmasının bunu kanıtladığını aktaran Özyurt, seçim sürecinin geride kalmasının ve OHAL'in kalkması gibi konuların etkisini de gelecek aylarda göreceklerini bildirdi.
Özyurt, 'Haziranda Irak vatandaşlarının Türkiyeden 315 konut, İran vatandaşlarının 228 konut aldığını görüyoruz. Ancak bu tablonun daha da iyi hale gelmesi için bazı desteklere ihtiyaç bulunuyor. Örneğin; yabancıya konut satışında 1 milyon dolarlık konut alım şartının 300 bin dolara düşürülmesi, Türkiye'ye daha fazla yabancı yatırımcı çekmenin önünü açacağı gibi konut satışlarını da artıracaktır.' dedi.
Bahaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Abdüssamet Bahadır, uzun zamandır bekledikleri hareketliliğin başladığını belirterek, mayısta bunun sinyallerini aldıklarını anımsattı.
Gelecek dönemde bunun etkilerini daha çok hissedeceklerini kaydeden Bahadır, 'Konut sektöründe yapılan kampanyalar yabancıların alım iştahını da artırdı. undan sonra da istikrar ve ekonominin toparlanmasıyla beraber daha da iyi veriler alacağız.' diye konuştu.
İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı, İhsan Çulhalık özellikle de ilk defa satılan konut sayısının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,6 artarak 57 bin 64 olmasının ve ipotekli konut satışlarının yüzde 35,3 artarak 47 bin 648'i bulmasının çok önemli olduğunu söyledi.
Çulhalık, 'Uzun zamandır böyle güzel bir tabloyla karşılaşmamıştık, ilk defa konut kredilerinin düşürülmesinin çok önemli etkisi oldu. Alınan kararlar konut sektörüne canlılık olarak yansımaya başladı, önümüzdeki dönemde bunun etkilerini daha çok hissedeceğiz. Sonuçta sektörün her zamanki gibi ekonominin lokomotifi olmaya devam edeceği konusunda hiç şüphe yok.' dedi.
