Doç. Dr. Nurettin Yamankaradeniz, çalışanların bilgilendirilmesinin önemine dikkat çekerek, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. maddesi, işverenin çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü tutuyor. 16. maddesinde ise, ’İş yerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi maksadıyla işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini iş yerinin özelliklerini de dikkate alarak aşağıdaki konularda bilgilendirir’ deniliyor. İşverenlerimizin iş yerlerinde alacakları iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri hayatî önem taşımaktadır. Öncelikle iş yerlerinde bulunan iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri (iş güvenliği uzmanı, iş yeri hekimi) ile bu süreçte devamlı irtibat halinde olunması gerekiyor” dedi.
Alınan bütün kararlar ile ilgili çalışanların bilgilendirilmesi ve iletişim halinde olunması gerektiğinin altını çizen Yamankaradeniz, “İş ortaklarınızı bilgilendiriniz. İş sağlığı ve güvenliği kurulu varsa olağanüstü toplantıya çağırılıp Covid-19 süreç yönetimine yönelik acil durum planı üzerine çalışma başlatınız. Salgın hastalıktan etkilenmesi mümkün olan riskli çalışanlarınızı tespit edip, ilgili devlet kurumlarının talimatlarına uygun hareket edilmelidir. İşyeri servis araçlarının Sağlık Bakanlığından onaylı ruhsatlı profesyoneller tarafından mikrop ve virüslere karşı dezenfekte edilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu önlemlerin yanı sıra mümkünse servis sayılarının artırılması ve toplu taşıma kullanan çalışanların servislere yönlendirilmesi tavsiye ediliyor” diye konuştu.
"İşe girişlerde çalışanların ateşi ölçülmeli"
İşe girişte çalışanların ateşlerinin mümkünse termal kamera veya temassız ateş ölçerler ile ölçülmesi gerektiğini işaret eden Yamankaradeniz, “Ateşi olan çalışanların tedbir amaçlı iş yeri hekimi veya en yakın sağlık kuruluşuna yönlendirilmesi sağlanmalıdır. İşe girişlerde herkesin görebileceği yerlere el dezenfektasyon kitleri asılması, kullanılan dezenfektasyonların mutlaka Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü gibi güvenilir kaynakların belirttiği kıstaslara uygun olması gerekmektedir. Yine aynı şekilde çalışanlar ve misafirlerin iş yerine girişlerinde ayakkabılarından dolayı dışarıdan taşıdıkları virüsleri engellemek için, dezenfektan havuzu veya paspasları kullanılması tavsiye ediliyor. Bu süreçte iş yerlerinde kişisel hijyen malzemesi kullanımı artacağından el dezenfektanı, sabun, tek kullanımlık malzemeler (maske, kâğıt peçete, eldiven) gibi malzemelerin çalışan sayılarına göre tedarik edilmesi, özellikle tek kullanımlık hijyenik bertarafı için atık kutuları temin edilmesi önerilmektedir” ifadelerini kullandı.
İş ekipmanları temizlenmeli
Yamankaradeniz, “Çalışanlarınızı Covid-19 konusunda bilgilendirme yapmalısınız. Yüz yüze eğitimlerin uygun olmadığı durumlarda e-mail, afişler ve el broşürleri hazırlayarak alacakları önlemler hakkında bilgilendirmeniz gerekmektedir” diyerek sözlerini sürdüren Yamankaradeniz, “Afişler ve broşürlerde özellikle kişisel hijyen, sosyal izolasyon, el yıkama süresi (en az 20 saniye) ve şekillerini uygulamalı olarak belirtmeniz önerilir. Çalışma alanlarının işe başlamadan mutlaka en az 10 dakika ve gün boyunca belli aralıklarla havalandırılması, ‘İş ekipmanlarının kullanımında sağlık ve güvenlik şartları yönetmeliği’ ve Covid-19 önlemleri gereğince, çalışma alanlarındaki kullanılan klima ve iklimlendirme ekipmanlarının mutlaka periyodik kontrollerinin ve uygun hijyenik solüsyonlar ile temizliklerinin yapılması bu süreçte özellikle önem arz etmektedir. İş yerlerinde çalışanlar arasındaki mesafe en az 1,5 metre olacak şekilde düzenlenmesi, bunun sağlanamadığı durumlarda esnek çalışma durumun göz önüne alınması lazım” dedi.
"Mecburi haller dışında asansör kullanılmamalı"
Mecburi haller dışında asansörlerin kullanılmaması, zarurî hallerde ise yalnızca küçük asansörlere tek kişinin binmesi gerektiğine vurgu yapan Yamankaradeniz, “Geniş asansörlerde ise asansöre binecek kişilerin birbirine sırtını dönecek şekilde asansörde olmaları için ayak yönlerini gösteren uyarı levhalarının asansör zeminlerine ve girişlerine yapıştırılmalıdır. Yemekhanede yemeklerin poşet içerisinde kumanya şeklinde (sandviç, kapalı içecek ve meyve) şeklinde dağıtılmalıdır. Çalışanların iş yerlerine giriş-çıkış esnasında imza atmak için kullandıkları kalem, kağıtların kaldırılması, varsa parmak okuma cihazlarının geçici olarak iptal edilmesi önerilmektedir. Dış ortamla teması en aza indirmek amacıyla iş yerlerine yemek ve kargo servis hizmetlerinin engellenmesi gerekebilir. İş yerlerinde mümkün olduğunca çalışanların yakın temasta bulunmalarının, ekipman, araç, gereçlerin ortak kullanımının önlenmesi, bu kapsamda çay, kahve servisi yapılan yerlerin belli süre ile kapatılması bunun mümkün olmadığı yerlerde çalışanların tek kullanımlık malzemeler veya kişisel eşyalarını kullanması özellikle önerilir. Özellikle ofis ortamlarında yoğun olarak kullanılan bilgisayar gereçlerinin cihazlara zarar vermeyecek uygun temizlik solüsyonları ile gün içerisinde belli aralıklar ile silinmesini tavsiye ediyoruz” şeklinde konuştu.
Toplantılar ertelenmeli ya da tele konferansla yapılmalı
İş yerlerinde Covid-19 mâruziyetini önlemek için toplantıların ertelenmesi veya tele/video konferans olarak yapılması, bunların gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, toplantının daha az kişiyle güvenlik mesafesi korunarak gerçekleştirilmesi gerektiğinin altını çizen Yamankaradeniz, “Alınacak tedbirler iş yerlerinin tehlike sınıflarına göre değişkenlik gösterebilir. Bu yüzden işverenlerin üzerlerindeki sorumlukları bilmesi ve iş yerindeki iş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekimleri ile irtibat halinde olması gerekmektedir. ‘Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin 15.04.2019 tarihli kararı gereğince; işveren tarafından Ukrayna’ya gönderilen işçinin görevli olduğu sırada H1N1 virüsü kaparak vefat etmesini iş kazası olarak nitelendirmiştir. Bu yüzden yeni tip korona virüse (Covid-19) karşı tedbir almayan veya almakta geciken işverenlerin maddî ve manevî sorumluklar ile karşılaşabileceğini unutmaması gerekmektedir. Gerekli tedbirler alınmadığı takdirde, en büyük özelliği insandan insana bulaşması olan Covid-19 virüsünün ‘çalışma alanları - toplu taşımalara - evler’ arasında yayılması muhtemeldir. Bu yüzden salgın hastalıklara karşı alınacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri sadece iş yerlerinde bulunan çalışanlarımızın sağlığı için değil, tüm toplumun sağlıklı ve güvenli olması açısından mühimdir. Ayrıca toplumların bu süreçten psikolojik olarak ciddi bir şekilde etkilendiğini ve alınan tedbirlerin korona virüsü etkisini azaltsa dahi belli bir süre ile işletmelerde geçerli olacağı tahmin ediliyor” diyerek sözlerini noktaladı.