Yıldırım ve aşırı gerilimden korunma son dönemde giderek daha da önemli hale gelmiştir. Bunun en önemli nedeni ise orajlı günlerin Türkiye’de giderek artmasıdır.
Bunun sonucunda yıldırım düşmeleri artmış ve yıldırım kaynaklı hasarlar meydana gelmiştir. Yıldırımdan sadece paratoner kullanarak korunmak mümkün değildir. Elektrik sistemlerinin korunması için kesinlikle parafudr sistemleri kullanılması gerekir. Çünkü paratoner sadece yangından koruma sağlar, elektriksel koruma sağlamaz.
Parafudr Çeşitleri
Parafudrlar 3 çeşit olarak üretilir. Bunlar Tip 1 yani yıldırımdan korunma, Tip 2 aşırı gerilimlere karşı koruma, Tip 3 hassas sistem koruması yapar. Tip 1 parafudrlar ana panolarda kullanılır, tip 2 ürünler tali panolarda kullanılırken, tip 3 ürünler bilgisayar, veri merkezi priz gibi son nokta korumasında kullanılır. Parafudr, doğru yerde doğru şekilde kullanılması tam koruma için oldukça önemlidir.
Parafudr Parametreleri
Parafudru doğru seçmek oldukça önemlidir. Aksi halde bir yıldırım darbesinde ana panonuz kül olabilir.
Iimp= Tip 1 parafudrlar için geçerlidir. Yıldırımdan koruma değerini gösterir.
Imax= Tip 2 parafudrlar için kullanılır. Aşırı gerilim koruma değerini gösterir.
Up= Koruma gerilim seviyesi. Parafudrun gelen darbeyi indirebileceği gerilim seviyesini gösterir.
Uc=Parafudrun çalışma gerilimi. Parafudrun bunun üzerinde bir gerilim uygulanırsa yanabilir.
Parafudr Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar
-Parafudrlar pasif elemanlardır. Darbe gelmediği için devreyi etkilemezler.
-Parafudrlar sadece yıldırıma karşı koruma yapmaz. Şebeke darbesi, harmonik, anahtarlama elamanlarının yarattığı aşırı gerilimlere karşı da koruma yaparlar.
-Hassas sistemlerin korunması için sadece Tip 3 ürünler kullanmak yetmez. Koruma ana panodan başlar. Kademeli koruma yapmak çok önemlidir.
-Parafudrlar kapasitesinin üzerinde darbe alırsa değiştirilmelidir.
-Parafudrlarla beraber sigorta kullanılabilir.
Özetle ag parafudrlar fabrikalardan, yenilenebilir enerji sistemlerine geniş bir aralıkta kullanılmalıdır. İyi bir ag parafudr sizleri yıldırımdan ve aşırı gerilimlerden 100 korur. Bunun için iyi bir mühendislik ve yıldırımdan korunma analizi yapılmalıdır. Unutmayın sadece Almanya’da yıldırım kaynaklı 1 milyar dolara yakın zarar oluşmaktadır ve önlemek değiştirmekten daha zahmetsizdir.
