Türkiye Organ Nakli Kuruluşları Koordinasyon Derneği Başkanı Prof. Dr. Uluğ Eldegez, Türkiye'de 10 Ekim 2018 itibarıyla beyin ölümü bildirilen hasta sayısının bin 643 olduğunu, bunların yalnızca 454'ünün ailesinin organ bağışında bulunmayı kabul ettiğini söyledi.
Eldegez, Trabzon'daki bir otelde düzenlediği basın toplantısında, derneğin Türkiye'deki organ nakli merkezleri arasında birlik ve beraberliği sağlamak, özellikle kadavradan olmak üzere organ nakli sayısını artırmak ve toplumu organ nakli konusunda bilgilendirmek amacıyla kurulduğunu belirtti.
Derneğin iki senede bir organize ettiği uluslararası katılımlı kongreleri, bu konuda ivme kazandırmak için organ nakli merkezi olan illerde yaptıklarını aktaran Eldegez, daha önce İstanbul, Adana, Antalya, Bursa, İzmir, Erzurum, Konya ve Eskişehir gibi illerde gerçekleştirdikleri kongrelerin 12'ncisini 18-21 Ekim'de Trabzon'da organize edeceklerini vurguladı.
Eldegez, Türkiye'de diyalize giren hastaların yaklaşık yüzde 10'unun Karadeniz Bölgesi'nde bulunduğuna işaret ederek "Dünyada her diyaliz hastası bir organ nakli adayı diye kabul edilir. Dolayısıyla hem buradaki organ nakli merkezine destek olmak hem de farkındalık yaratmak amacıyla Trabzon'dayız." dedi.
Türkiye'deki 77 böbrek nakil merkezinden 2'sinin bölgede bulunduğunu dile getiren Eldegez, şöyle devam etti:
"43 karaciğer nakli merkezinden biri de Trabzon'da. 13 kalp, 5 de akciğer nakli merkezi var ancak bu merkezlerden yörede yok. Türkiye bu konuda 9 bölgeye ayrılmış durumda. Bu bölgenin bölge koordinasyon merkezi ise Samsun'da. Bildiğim kadarıyla da ekim ayında bugüne kadar en çok donör çıkaran bölge Samsun Bölge Koordinasyon Merkezi oldu. Organların bir kısmı burada, bir kısmı da ülkenin değişik yerlerine gönderilerek hastalara naklediliyor."
Eldegez, Türkiye'de 10 Ekim 2018 itibarıyla kadavradan böbrek bekleyen hasta sayısının 22 bin 353 olduğunun altını çizerek "Türkiye'de 10 Ekim 2018 itibarıyla beyin ölümü bildirilen hasta sayısı bin 643. Bunların yalnızca 454'ünün ailesi organ bağışında bulunmayı kabul etti. Halbuki bin 600'ün yarısını alabilseniz 800 hasta, yani bin 600 böbrek yapıyor. Bu da bize gösteriyor ki organ bağışının önemini çok iyi vurgulamamız gerekiyor. Görsel ve yazılı basın bu konu ile Arda Turan olayının yarısının yarısının yarısı kadar ilgilense çok iyi olur diye düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.
"Türkiye'de kadavradan organ bağışı oranı yüzde 25"
ABD'deki Yale Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Başkanı ve Türkiye Organ Nakli Kuruluşları Koordinasyon Derneğinin Uluslararası Genel Koordinatörü Prof. Dr. Şükrü Emre de Türkiye'de organ bağışı konusunda eğitim faaliyetlerinin artırılması gerektiğini söyledi.
Dünyada organ nakli konusundaki çalışmaları çeşitli örneklerle anlatan Emre, Türkiye'de yıla yayılan organizasyonlar gerçekleştirilmesinin farkındalık yaratma açısından önemli olacağını dile getirdi.
Emre, Türkiye'de kadavradan organ bağışı oranının yüzde 25 olduğuna dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Amerika'da bu rakamlar yüzde 70'lerde, İspanya'da yüzde 90'larda. Bu konuda farkındalık artırma noktasında sadece hekimlerin, basının değil, devletin de çok önemi var. Örneğin eğitimin lise seviyesinden başlatılması gerekiyor. Sağlık bilimleri derslerinde transplantasyon ve organ bağışının düzenli olarak yapılması ve bunların niye yapıldığı, amaçlarının ne olduğu anlatılmalı."
Emre, duyduğu en güzel sözün, "Organ bağışı bir candan bir cana olabilecek en iyi sadakadır." olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti:
"Çok anlamlı, çok güzel bir söz. Bunu bizim müftümüz, Diyanet İşleri Başkanlığı yapmış kişi söylüyor ama bu konuda diğer din insanlarının da hem hassas olmaları hem de bu konuya eğilmeleri gerekiyor. Camilerdeki vaazlarda vatandaşlara organ bağışının önemi düzenli olarak anlatılabilir. Bu konuda Diyanet İşlerinin bir tamim yayınlamasının bence çok önemi var. Bütün güçleri bir araya getirdiğimiz zaman güzel şeylerin olmamasının mümkünü yok."
Türkiye'de bir yılda kayıt altına alınan beyin ölümü sayısının 2 bin 800 olduğunu belirten Emre, "Ülkemizde yılda on binlerce kişi trafik kazası, hastalık gibi çeşitli nedenlerle hayatını kaybediyor. Dolayısıyla 2 bin 800 beyin ölümü sayısı çok az. Bu konuda ilgililerin daha fazla duyarlı olması, onların da eğitimi çok önemli. Bu konuya da yeteri kadar eğilinmemiş." dedi.
"Organ nakli konusunda Türkiye'nin önü açık"
Dernek Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Kamil Yalçın Polat, dünyada canlıdan en çok karaciğer nakli yapılan ülkenin Türkiye olduğunu söyledi.
Dünyada 2016 yılında 3 bin 300 canlıdan karaciğer nakli yapıldığını anımsatan Polat, "Bunun bini Türkiye'de gerçekleştirilmiş. Bizler için önemli deneyim ama kadavraya çevirmiş olsak sağlam insanlardan organ almak zorunda kalmayacağız." diye konuştu.
Polat, organ nakli konusunda Türkiye'nin önünün açık olduğunu dile getirerek "Artık Türkiye'ye diğer ülkelerden nakil olmak için gelen hastalar var. Sağlık Bakanlığımızın altyapısı, kanunlar, yönetmelikler çok iyi. Yeter ki biz çalışalım, organ bağışını artıralım." ifadesini kullandı.
Dernek yönetim kurulu üyelerinin de katıldığı toplantı, toplumda organ bağışı ve organ naklinde daha fazla farkındalık oluşturulması için nasıl bir yol izlenmesi gerektiği konsunda fikir alışverişinde bulunulmasının ardından sona erdi.